Breda

Door Hans Creemers en Johan Kwisthout

1982-1992

In Breda probeert Rob van der Sman een afdeling van de nog jonge en landelijk onbekende SP van de grond te tillen. Helaas staat Rob er in deze periode meestal alleen voor en lukt het niet om een doorbraak te forceren. De SP doet mee aan de gemeenteraadsverkiezingen van 1986, met drie kandidaten op de lijst, maar haalt slechts 0,3% van de stemmen. Het ontbreekt de SP aan een landelijk gezicht en het stap voor stap opbouwen van een lokale basis kost erg veel tijd en energie. Na de
verkiezingen van 1986 komen de activiteiten van de SP in Breda op een laag pitje.

1992

In de herfst van dat jaar komt er weer een groep nieuwe SP-leden die actief wil worden bij elkaar. De eerste actie slaat aan: de SP strijdt voor behoud van 'De Smulsmurf', een mobiele snack-voorziening in de Haagse Beemden.
 

1993

De SP organiseert een stickeractie tegen racisme bij het NAC-stadion. Samen met buurtbewoners uit Geeren-Zuid komen we in actie voor een speelplaats in de wijk. Een ledenwerfcampagne eind 1993 heeft succes: het ledental stijgt van rond de 20 naar 40 leden en er dienen zich enkele actieve leden aan. Reden om een officiele afdeling te worden en mee te doen aan de raadsverkiezingen van 1994.

1994

De doorbraak kan nog niet gerealiseerd worden. Wel laat de afdeling zien, dat het potentieel aanwezig is. Ruim 800 Bredanaars stemmen bij de raadsverkiezingen SP, goed voor 1,5% van de stemmen. Net zo belangrijk
is de groei in leden en kader. Na een lange strijd wordt de actie voor een speeltuin in Geeren-Zuid met succes afgesloten. Ook op het huurfront laat de SP zijn gezicht zien. In het najaar organiseren we het verzet tegen de Wet Voorzieningen Gehandicapten.

1995

De bekendheid en activiteiten stapelen zich op. De SP organiseert een rode-kaart actie tegen het gemeentebestuur, haalt landelijke bekendheid
met acties tegen de 'poen-afdeling' in ziekenhuis De Baronie, organiseert ludieke acties bij de opening van het Chassétheater en weet half Tuinzigt te mobiliseren tegen het opjagen van de huren. Bewoners in Geeren-Zuid dienen met steun van de SP 500 bezwaarschriften in tegen het wegplannen van hun grasveldje. De gemeenteraad kan daar niet tegenop
en gaat overstag. Bij de Statenverkiezingen haalt de SP 2,4%, genoeg voor een raadszetel.

1996

Is het jaar van de doorbraak voor de SP. Het ledental stijgt tot boven de 100, voornamelijk door de zeer succesvolle 'bodemloze-put-campagne'. We organiseren de grote huurstaking in Tuinzigt. Op sociaal gebied is de
SP zeer actief, onder andere door een onderzoek naar de Bredapas, het organiseren van een ludieke gaarkeuken en dergelijke. De SP maakt naam in Breda door haar acties, haar harde kritiek op het college en door haar ludieke aanpak. Met succes: bij de vervroegde raadsverkiezingen van november 1996 wordt de eerste raadszetel binnengesleept. Johan
Kwisthout wordt het eerste Bredase SP-raadslid.

1997

De activiteiten van de SP breiden zich alsmaar uit, net zoals het ledental, wat rond de 160 schommelt. De afdeling doet mee aan de landelijke Euro-Nee campagne, organiseert een huuractie in Wisselaar,
richt een Tweedelingsmuur op tijdens de Nederland in Tweeën?!-actie, bouwt een 'ivoren toren' voor de deur van het Stadhuis, organiseert een grote campagne tegen de armoede (met medewerking van bisschop Muskens) en protesteert tegen het stigmatiserende grijze fietskaartje voor minima. Ook in de raad laat de SP zich niet onbetuigd, en weet een plek te veroveren in politiek Breda.

1998

De SP begint het 'Jaar van de Tomaat' met het verspreiden van 30.000 'Jaar van de Tomaat'-kranten. Er zijn geen raadsverkiezingen in Breda, maar de afdeling zet zich in om andere afdelingen in het district te
ondersteunen in de campagne. Bij de Kamerverkiezingen blijkt de toegenomen sympathie voor de SP in Breda. De SP haalt duizend handtekeningen op voor meer sociale woningbouw en lagere huren. In samenwerking met buurtbewoners in Tuinzigt richt de SP het actiecomité
Slingerweg/Hoornwerkstraat op, wat erkenning van de vervuiling onder hun woningen eist. De SP organiseert fiets-enthousiastelingen in het comité 'BOFKONT' en WIW-ers en Melketiers in het comité 'Stop gesubsidieerde uitbuiting'.

1999

Staat in het teken van verkiezingen: voor de gemeenteraad, Provinciale Staten en het Europees Parlement. Bij al deze verkiezingen weet de SP haar aanhang uit te breiden, maar de tweede raadszetel wordt op enkele tientallen stemmen gemist. De 6,5 % bij de Europese verkiezingen is het hoogste SP-resultaat ooit in Breda, en omgerekend genoeg voor ruim
tweeënhalve zetel. Het actiecomité Slingerweg/Hoornwerkstraat bereikt dat de gemeente de vervuiling erkent en begint te saneren. De afdeling
organiseert samen met Kamerlid Jan de Wit de campagne tegen uitzetting van de Poolse weduwe Warntjes en haar zoontje.
 

2000

Het college komt met het tientallen miljoenen kostende idee om de gedempte haven te heropenen. De SP stemt als enige partij tegen, maar weet zich gesteund door een ruime meerderheid van de bevolking. Met onder andere een kaartenactie onder binnenstadondernemers, een huis-aan-huiskrant en een uitgebreide nota waarin onze mening onderbouwd word laat de SP zien waar ze staat. De SP steunt bewoners die in het geweer komen tegen sloop van hun huizen in de Heuvel en de Bernard de Wildestraat, en is de iniatiefnemer van het Bredase comité wat campagne voert tegen de terdoodveroordeling van de Amerikaanse politieke
gevangene Mumia Abu-Jamal. Samen met radicale jongeren van onder andere GroenLinks richten we een 1 mei-comité op en organiseren we - voor het eerst in bijna tien jaar - weer een 1 mei-bijeenkomst in Breda.

2001

Het jaar voor de verkiezingen is een jaar tegen uitverkoop en sloop: uitverkoop van de publieke sector, door de gemeentelijke verkoop van de aandelen Intergas en de verkoop van de BBA; en daarnaast de dreigende sloop van de Heilig Hart-kerk, gekraakt in de jaren tachtig en uitgegroeid tot een alternatief cultureel centrum. Een demonstratie komt eraan te pas om de kerk voorlopig te redden. De SP stelt haar lijst en
programma op: Johan Kwisthout wordt wederom lijsttrekker met Dick Meeusen als 'running mate' en Jeroen Kuijpers en Koos Gouka als nummers drie en vier.
 

2002

Is weer een verkiezingsjaar. Eindelijk slaagt de SP erin om de gegroeide sympathie om te zetten in zetelwinst: de SP haalt heel ruim twee zetels. Belangrijk campagnepunt is woningbouw: om de 14.500
woningzoekenden te symboliseren biedt de SP 14.500 aan elkaar geknoopte elastiekjes aan het college aan, om aan te geven dat de rek eruit is. Direct na de verkiezingen blijkt dat de partij het actievoeren niet
verleerd is: het college, dat een vernietigende notitie over het gevoerde financiele beleid tot na de verkiezingen achterhoudt, kan rekenen op keiharde kritiek in de raad én honderden protestkaarten
buiten de raad. De SP maakt duidelijk dat dit verkiezingsbedrog is, en stapt uit de onderhandelingen met als argumentatie: "wij doen geen zaken met bedriegers". Naast actie en raadswerk besteedt de afdeling veel tijd aan scholing en discussie: 'Socialisme 2002', een discussiedag over allerlei aspecten van het socialisme wordt een groot succes. Over succes gesproken: bij de Kamerverkiezingen wordt een recordscore gehaald, en het ledental stijgt tot zo'n driehonderd leden. De afdeling richt een werkgroep Kunst en Cultuur op. Er is ook een verlies te betreuren: ras-actievoerder Piet Oelp komt helaas te overlijden.

2003

Landelijke en Provinciale Verkiezingen. Jeroen Kuijpers staat kandidaat voor de provincie, wordt nog niet rechtstreeks gekozen maar zal later wel een opgevallen plaats innemen en wordt het eerste Bredase SP-statenlid. De SP voert actie voor een huis der kunsten en tegen het Grafisch Museum. Er wordt een scholingsprogramma opgesteld en er worden discussieavonden georganiseerd. Het ledenaantal schommelt rond de 350.
 

2004

Er wordt een ROOD-groep opgericht in Breda, een actieve groep jongeren in de SP. We nemen het initiatief tot een actie tegen torenhoge rekeningen van Essent en twijfelachtige stookkosten van de stadsverwarming. We laten een alternatief plan voor de heropening van de
Haven ontwikkelen en zijn kartrekker van het lokale verzet tegen Balkenende. De Maat is Vol probeert ook in Breda een linkse vakbondsoppositie te organiseren. Bij de Europese verkiezingen halen we weer een prima resultaat.
 

2005

Het jaar voor de verkiezingen van 2006 staat met name in het teken van acties tegen sloop in de Wisselaar. Met succes, al mag Kees van der Kerkhof, fractiesecretaris en een van de kartrekkers in het actiecomité, dit helaas niet meer meemaken. De Europese Grondwet wordt ook in Breda met kracht van de hand gewezen. In het najaar wordt de lijst en het programma opgesteld voor de verkiezingen van maart 2006. De SP is klaar voor weer een forse stap vooruit.
 

2006

2005 eindigt, en 2006 begint, met een felle strijd van onder andere de SP tegen de ontruiming van de Heilig Hart-kerk, een krakersbolwerk in Breda. We nemen het initiatief tot een spoedvergadering van de raad en
lanceren met de rest van de oppositie een motie van wantrouwen. Hoewel BN/De Stem onze analyse volmondig deelt, steunen de collegepartijen hun
wethouders en burgemeester. 2006 is ook een verkiezingsjaar. Bij de raadsverkiezingen pakt de SP flink uit en verdubbelt naar vier zetels. Johan Kwisthout en Dick Meeusen nemen afscheid als raadslid, maar Frank
Vergroesen, Koos Gouka, Joyce van der Sanden en Maurice Spapens nemen hun plaats in. Etten-Leur wordt een afdeling in oprichting en we weten meer dan 20% van de kiezers achter de SP-vlag te scharen bij de
Kamerverkiezingen. In tientallen stemdistricten wordt de SP de grootste partij.

2007

Dit jaar scoorde de SP als hoogste in Breda met 20% van de stemmen bij de Provinciale Statenverkiezingen.
Het ledental steeg dit jaar naar 500. Etten-Leur werd een zelfstandige SP-afdeling. De SP heeft dit jaar o.a. vier groepen gesteund; de stakende buschauffeurs, de bewoners in het Ginneken van de met sloop bedreigde Maycrete-woningen, de bewoners van de Klarenberg in de Haagse Beemden met onveilig verkeer en de kraakbeweging die geen streetrave mocht organiseren. Er is actie gevoerd door de SP tegen de fusie van
NUON-Essent, voor de terugtrekking van de troepen uit Afghanistan en tegen de Europese Grondwet. ROOD zorgde met acties tegen Breburg voor huisvesting van jongeren in de Vaartbossen in Doornbos.
 

2008

De SP-afdeling Breda blijft rond de 500 leden schommelen en krijgt naast Breda en Zundert nu ook Alphen-Chaam onder haar hoede. Er zijn acties
gevoerd rondom de thuiszorg, de onbegroeide wal in Nieuw-Wolfslaar en bij de onveilige Donkbuurt in de Haagse Beemden. ROOD timmert goed aan de weg met film- en info-avonden met zelfs gastsprekers uit de verre Fillipijnen.
 

2009

Dit jaar zijn er veel acties gevoerd door ons. Er is een grote enquete gehouden over de servicekosten, er is flink meegedaan met de landelijke '65 blijft 65' actie en we steunen de bewoners van de Zaart in Nieuw-Boeimeer tegen de sloop van hun woningen. Bij de verkiezingen voor het Europees Parlement boeken we in Breda een lichte winst ten opzichte van dezelfde verkiezingen in 2004. Er is een succesvolle 1 mei
demonstratie gehouden door de stad. De SP start met een maandelijks politiek café 'Karaktur'.
 

2010

Bij de gemeenteraadsverkiezingen in maart verloren we helaas een zetel en bij de Tweede Kamerverkiezingen in juni verloren we 10 van de 25 zetels. De sfeer zat er wel goed in tijdens de campagnes. De raadsfractie bestaat nu uit Patrick van Lunteren, Joyce van der Sanden en Maurice Spapens. De afdeling schommelt nog steeds rond de 500 leden. Er is dit jaar weer veel actie gevoerd met de bewoners van de Zaart wat resulteerde in het afblazen van de sloop. Ook is er actie gevoerd bij de
TNT tegen de ontslaggolf daar en bij de sociale werkvoorziening. Ook is er flink tegengas gegeven aan het nieuwe College van VVD/CDA/D66 en GroenLinks dat de koopzondagen wilde verruimen naar 52 keer per jaar.